ARZU LAVANTA

LAVANTA BİTKİSİ

 Lavanta Bitkisi

Kadim dinlere kadar inen Mitolojik Lavanta çiçeği hikayesinde, dağların ve ormanların tanrıçası Artemis’in doğumundan sonra Artemis’in kutsal bitkisi olmuştur. Artemis, kutsal sayılan lavanta yağını, baştan ayağa kadar sürer ve mis gibi kokarmış. Bu yüzden mis kokusuyla bilinirmiş. Özellikle, orta çağda salgın hastalık vebadan etkilenmemek için yaşanılan mekanlar lavantayla kaplanırmış.
Eski dönemlerde, zararlı böcek ve haşerelerden korunmak için lavanta tütsüsü ve keselere konarak raflara saklanması şeklinde kullanmışlardır, şekerle birlikte karıştırılarak, konserve şeklinde tüketildiği de bilinmektedir.
Mistik anlamda Hoş kokusu ve harika rengi sebebi ile güzellik, zarafet, bilgelik ve saflık simgesi olmuştur.
Antik çağlarda Lavanta yağı, yara izi, yanık, cilt aydınlatmada kullanılmış ve damıtma suyu olan hidrosolleri ise dezenfektasyon ve temizlikte kullanılmıştır.

Yaprak ve çiçeklerinden yapılan çaylarla psikolojik depresyonlarda, uyku bozukluklarında tütsü olarak yakılması rahatlama sağlamıştır.

Aromaterapide lavanta yağı, içindeki bileşenler sebebi ile rahatlatıcı ve fiziksel rahatsızlıkları tedavi edicidir
Temizlik ve kozmetik alanlarında hammadde olarak kullanılan lavanta yağı, sabun, deterjan, vücut ve el jeli, krem, parfüm gibi ürünlerin içinde kendine yer bulmaktadır.

Balı karaciğer tedavisinde kullanılarak şifa kaynağı olmuştur
Lavanta çiçeğinin geçmiş tarihi çok fazla yaşanmışlık ve hikayelerle dolu olduğu için gizemli ve tercih edilen çiçeklerden biridir.

Kokusu ve güzelliği kadar, şifa dağıtan bir çiçektir.

Lavanta (Lavandula) kekik, nane ve fesleğen gibi ballıbabagiller familyasından bir bitkidir. 25-39 kadar türü olan bu bitki, Kanarya Adaları’ndan Akdeniz kıyılarına ve Hindistan’a kadar uzanan bir yelpazeye sahiptir. Lavanta Ağustos ayının başında toplanır, sabahın erken saatlerinde uzun saplarından kesilir ve demet haline getirilir. Yarı gölge bir yerde ise bir hafta kurumaya bırakılır. Genellikle güneşli ve taşlık yerleri seven lavanta, hoş kokusu ve güzel çiçekleriyle yıllardan beri hem parfüm endüstrisinin hem de evlerin dekorasyon amacıyla vazgeçilmez bir çiçeği olmuştur.

Lavanta, dünyada ticareti en fazla yapılan 15 uçucu yağ bitkisinden birisidir. Lavanta fidesi 3 yıl içinde yatırım maliyetini çıkarmaktadır. Şöyle ki birinci yılda %30, ikinci yılda %70 üçüncü yılda ise %100 verim alınmaktadır. Üçüncü yıl sonunda yapılan harcamalar %100 geri kazanılmaktadır. Lavanta bitkisi yetişkin hale geldiğinde 1 dönümlük ekim alanından 8-10kg lavanta yağı elde edilmektedir. Lavanta bitkisinin en yüksek verim veren cinsi Lavandula angustifolia dır ve bu türün en çok
7 türü Bulgaristanda yetiştirilmektedir. Bunlar :“Sevtopolis”, “Drujba”, “Yubileina”, “Hemus” , “Hebar”,”Raya”ve “Karlovo” dur

Trakya Üniversitesi Tarım Bilim ve Teknoloji Enstitüsünde, gaz kromatografisi tekniği ile yapılan analizler sonucunda Sevtopolis türü lavantanın yağ kalitesinin (yüksek oranda linalil asetat düşük oranda kafur) en iyi değerleri verdiğini göstermiştir
Lavanta, toprak seçiciliği olmadan tüm toprak çeşitlerinde yetişebilen çok yıllık çalımsı bir bitki türüdür. . "Ekstrem koşulların bitkisi" olarak bilinen lavanta; su sıkıntısı olan, besin maddelerince fakir, kötü toprak koşullarında, üreticiler için alternatif bir üretim fırsatı sunmaktadır.

Kireç içeriği yüksek olan süzek kuru ve kalkerli topraklarda daha iyi verim alınmaktadır. Tüm hava koşullarına dayanıklı olması sebebiyle çiftçilerin kıraç toprakları değerlendirmesi açısından oldukça elverişlidir. Ancak don yaşanılan yörelerde verim kaybı yaşanabilmektedir. Lavanta bitkisi 4. Sınıf ve 5. Sınıf tarım arazilerinin değerlendirilmesi açısından oldukça elverişlidir. Lavanta bitkisinin toprak özelliklerini iyileştirici ve rüzgar-su erozyonunu önleyici etkileri de son derece önemlidir.